هورمون در گوشت مرغ؛ حقیقت یا شایعه؟
به گزارش یزد نگاه؛ اخیراً در شبکه های اجتماعی شنیده می شود که "مرغ ها هورمونی هستند"، یا "گوشت مرغ نخورید برایتان ضرر دارد، چرا که در غذای آنها هورمون استفاده می شود"، و یا "موهای زائد روی صورت خانم ها ناشی از مصرف گوشت مرغ است" در حالی برای هیچکدام از موارد مطرح شده دلایل علمی وجود ندارد وتاسف بار تر اینکه این از زبان پزشکان نیز شنیده می شود.
بدون تردید فرآورده های طیور اقتصادی ترین منبع پروتئین قابل دسترسی برای مصرف کنندگان می باشد و در فعالیت کشاورزی بیشترین سرمایه گذاری در صنعت گوشت طیور انجام گرفته است . در طی 60 سال اخیر به دلیل اقدامات اصلاح نژادی، پرورش طیور(جوجه های گوشتی، بوقلمون گوشتی و مرغ تخمگذار) یکی از فعالیت های کشاورزی مقرون به صرفه در دنیا تبدیل شده است و سبب افزایش سهم دریافت سرانه پروتئین از فرآورده های طیور شده است.
در جوجه های گوشتی و بوقلمون های گوشتی، با اصلاح ژنتیکی راندمان استفاده از مواد مغذی موجود در دان بهبود و نیز سن رسیدن به بازار کوتاه شده است. در بیشتر مواقع چنین پیشرفتی در بهبود عملکرد در سطح جامعه بد تفسیر می شود زیرا این شایع وجود دارد که به" طیور گوشتی هورمون می دهند تا با مقدار کمی غذا خیلی رشد کنند". داستان واقعی صنعت پرورش طیور، استفاده از هورمون نیست بلکه پشت چنین تحولی تلاشی قابل تحسینی جهت تامین منبع پروتئین با کیفیت بالا برای جمعیت رو به رشد جهان نهفته است. در این گفتگو سعی شده تا با ارائه دلایل حقیقی و علمی به همه مردم آگاهی داده شود که این صنعت هیچگونه هورمونی برای تولید محصولات طیور استفاده نمی کند و گوش به شایعاتی که هیچ مبنا علمی ندارد، ندهند و همچنان سهم پروتئین حیوانی خصوصاً سهم تولیدات طیور را در سبد کالایی خانوار خود افزایش دهند.
استفاده از هورمون ها ممنوع است مدیر امور طیور سازمان جهاد کشاورزی استان یزد گفت از سال 1960 به این طرف استفاده از هورمون ها و مواد شبیه هورمونی در دام و طیور ممنوع شده است. این بدان معنی نیست که در گذشته بطور گسترده ای و بطور قانونی استفاده می شده است
بلکه در مواردی در سیستم های پرواربندی دام استفاده می شده است و به محض آگاهی از عوارض این اقدام ممنوع اعلام شد و به شدت کنترل می شود. اصلاً نیازی به استفاده از هورمون نیست محمدزاده در مورد مقدار نیاز استفاده از هرمون هم گفت در60 سال اخیر، دانشمندان در دانشگاه ها و موسسات تحقیقاتی مختلف در سراسر جهان مطالعات دقیقی بر ژنتیک و احتیاجات غذایی و نیازهای بهداشتی و محیطی طیور داشتند و نتایج حاصل از این اقدامات سبب شد تا طیور امروزی بعنوان منابع پروتئینی با کیفیت ( اسیدهای آمینه ضروری و قابلیت هضم بالا) و مقرون به صرفه تبدیل شود. از طریق انتخاب ژنتیکی (genetic selection) پی در پی صفات تولیدی (سرعت رشد، راندمن تبدیل غذایی، رشد عضله سینه،....) طیور گوشتی امروزی بوجود آمده است افزایش راندمان ( مصرف دان کمتر، وزن بیشتر) جوجه های گوشتی امروزی سبب شده تا برای تولید گوشت به دان کمتری نیاز داشته باشند، فضولات کمتری تولید کنند و در نتیجه آلایندگی زیست محیطی کاهش یابد و بعلاوه تولید صنعت تولیدگوشت پایداری شکل بگیرد و تداوم یابد. از سال 1950 تا به امروز، متخصصین تغذیه طیور مطالعات گسترده ای برای برآورد احتیاجات طیور انجام دادند بطوری که احتیاجات اسیدهای آمینه، انرژی، مواد معدنی و ویتامین های طیور بهتر از دیگر گونه¬های شناخته می شود. بعلاوه مرغ ها( گوشتی و تخم گذار) و بوقلمون های گوشتی از مواد خوراکی نسبتاً نامناسب برای انسان ( گندم های درجه 2، سبوس، کنجاله سویا، کنجاله پنیه دانه) را با راندمان بالایی به غذای های با ارزشی مثل گوشت و تخم مرغ تبدیل می کنند و این سبب شده تا این گونه های طیور بعنوان منابع تولید پروتئین برای جمعیت رو به رشد جهان تبدیل شوند. مکانیزیم تاثیر هورمون رشد از طریق تزریقی است نه آشامیدنی این کارشناس امور دام در مورد احتمال تزریق هرمون به مرغ هم گفت هورمون رشد یکی از هورمون های است که سبب افزایش رشد می¬شود . این هورمون همانند هورمون انسولین ساختار پروتئنی دارد و در صورت افزودن آن به غذا مانند پروتئین های غذا ( پروتئین موجود در گوشت و سویا) وارد معده اسیدی می شود و اسید معده ساختار فضایی و چند بعدی آن را بهم می ریزد و در ادامه توسط آنزیم های معده، پانکرآس و روده به اسیدهای آمینه تجزیه می شود و لذا دیگر هورمون نیست که تاثیر بگذارد. همانطوری که همه می دانند، افراد دیابتی باید انسولین را به شیوه تزریقی دریافت کنند و لذا اگر بخواهیم هورمون رشد را استفاده کنیم باید به تک تک مرغ های یک سالن فرضاً 20000 قطعه ای تزریق نمود و این را باید چندین بار در دوره پرورش تکرار نمود، زیرا تحقیقات نشان می دهد که آزاد شدن طبیعی هورمون رشد در بدن به صورت ضربه ای(Pulsatile) است و اوج غلظت آن در هر 90 دقیقه یکبار تکرار می شود. امکانات، تامین نیرو و سختی این کار و مهمتر از همه قیمت بالای هورمون رشد، استفاده از آن را در صنعت دام و طیور غیر اقتصادی و غیر ممکن ساخته است. بنابراین رشد سریع طیور گوشتی و تولید بالای مرغان تخمگذار امروزی نتیجه تلاش محققینی است که دغدغه تامین غذای جمعیت رو به رشد دنیای امروز را دارند و با اصلاح ژنتیک، تعیین دقیق تر احتیاجات مواد مغذی و احتیاجات شرایط نگهداری و ارتقاء سلامت طیور به این اهداف مهم دست یافتند.

به نقل از پایگاه اینتر نتی پویش