تخم مرغ از جمله محصولاتي است که به دليل منابع غني به راحتي قابليت جايگزيني با ساير اقلام پروتئيني را دارد. در ژاپن با ورود تخم مرغ در سبد غذايي نسل جوان، رشد قدي در جامعه را افزايش داده اند.

به گفته دکتر علي آذروش عضو هيات مديره مرغداران مرکز، تخم مرغ به دليل داشتن ماده اي به نام گزانتين سبب تقويت چشم در افراد سالمند شده و به دليل بالا بودن سلنيم از آلزايمر و ساير بيماري هاي سيستم اعصاب محيطي نظير پارکينسون و آلزايمر جلوگيري مي کند.

با وجود گذشت 14 سال از تصويب روز جهاني تخم مرغ و اقدامات ترويجي مناسب ساير کشورها براي مصرف اين ماده پروتيئني ارزشمند، هنوز سرانه مصرف تخم مرغ در ايران پايين تر از متوسط جهاني است. بر اساس اعلام وزارت جهاد کشاورزي سرانه مصرف تخم مرغ در ايران 10 کيلوگرم است.

حداقل 180 تخم مرغ مصرف کند. سرانه مصرف تخم مرغ براي ژاپن و آمريکا حدود 400 عدد است. با توجه به متوسط مطرح شده توسط فائو، هر ايراني 40 تخم مرغ کمتر از سرانه جهاني مصرف مي کند. بنابراين کميته ترويج مصرف تخم مرغ که در ايران متشکل از وزارتخانه هاي بهداشت، درمان و آموزش پزشکي، آموزش و پرورش و جهاد کشاورزي به همراه سازمان دامپزشکي و تشکل هاي مرتبط با صنعت تخم مرغ است، بايستي گام هاي موثري در اين زمينه بردارند.

صنعت تخم مرغ در ايران متاسفانه از ديماه سال 88 تا مهر سال جاري به دليل کاهش ناگهاني قيمت و نبود سياست هاي مناسب براي ذخيره سازي اين محصول با ضرر و زيان هنگفتي مواجه شد. به دنبال تغيير سياست گذار تنظيم بازار مواد پروتئيني و خروج شرکت پشتيباني امور دام از بحث تنظيم بازار، صنعت مرغ و تخم مرغ در ايران دچار آسيب شد. وزارت بازرگاني که همواره با اتکا به واردات بازار داخلي را تنظيم مي کرد، هيچ اقدام موثري در ارتباط با جمع آوري محصول مازاد از بين توليدکنندگان انجام نداد و در نهايت به گفته آذروش صنعت تخم مرغ طي 10 ماه بين 260 تا 270 ميليارد تومان متضرر شد.

محمد رضا نقشينه رئيس تعاوني مرغ تخم‌گذار اصفهان با بيان اينكه واحدهاي توليدكننده تخم‌مرغ در گذشته با نصف هزينه‌هاي تمام شده محصولات خود را به فروش مي‌رسانند، مي گويد: افزايش توليد در كشور و توقف صادرات اين محصول از عمده‌ترين دلايل ايجاد نوسانات بسيار در قيمت تخم‌مرغ بوده است.

از تركيه به كشور عراق و همچنين توقف صادرات اين محصول از ايران به كشورهاي قرقيزستان و تاجيكستان سبب شكسته شدن قيمت‌ها در داخل شد.

نقشينه بيان مي دارد: يكي ديگر از دلايل تاثيرگذار در تعيين قيمت تخم‌مرغ، نوسانات موجود در عرضه و تقاضا براي اين محصول در داخل است.

وي تصريح مي کند:همه ساله در تيرماه به دليل افزايش دماي هوا با كاهش قيمت‌ها مواجهيم از سوي ديگر با شروع سرما، افزايش تقاضا در بازار رخ مي دهد.

رئيس تعاوني مرغ تخم‌گذار اصفهان مي افزايد: با واگذاري امور مرتبط با توليد تخم‌مرغ به سازمان بازرگاني بر اساس بخش‌نامه دولت، نگاه اين سازمان به قيمت تخم‌مرغ ديد يك‌ جانبه ‌گرايانه و تنها در راستاي حمايت از مصرف‌كننده بوده است.

حسين صنيع خاني، مدير عامل تعاوني مرغداران مرکز نيز در خصوص زيان هاي وارده به توليدکنندگان تخم مرغ اذعان مي دارد: طبق نظر کارشناسان معاونت امور دام، قيمت هر کيلو تخم مرغ با محاسبه 10 درصد سود براي توليدکننده در ارديبهشت ماه 89، 1 هزار و 332 تومان اعلام شد.

وي مي افزايد: مرغداري ها طي 4 ماهه ابتداي سال، هر کيلو تخم مرغ را به قيمت 800 تومان در درب مرغداري ها عرضه کرده اند.

صنيع خاني خاطر نشان مي سازد: در چنين شرايطي هر کيلو تخم مرغ حدود 527 تومان زير قيمت برآورد شده به بازار عرضه شده است.

وي ادامه مي دهد: در مرداد ماه ميانگين فروش هر کيلو تخم مرغ در درب مرغداري ها حدود 1 هزار و 74 تومان بود و در واقع طي اين ماه نيز مرغداران به ازاي هر کيلو 258 تومان متضرر شده اند. مدير عامل اتحاديه مرغداران با اشاره به افزايش قيمت نهاده ها، اظهار مي دارد: هر کيلو سويا از 370 تومان به 470 تومان و هر کيلو ذرت از 230 تومان به 290 تومان افزايش قيمت داشته است.

وي مي گويد: تغيير قيمت نهاده ها افزايش قيمت تمام شده توليد را به همراه داشته و در واقع هزينه هاي توليد بيش از رقم هاي پيش بيني شده وزارت جهاد کشاورزي بوده است. صنيع خاني خاطر نشان مي سازد: افزايش هزينه هاي توليد زيان بيشتر توليدکنندگان را به همراه داشته است.

وي رشد اندک قيمت هاي تخم مرغ در بازار را منطقي دانست و مي گويد: اين اندک رشد، براي جبران خسارات توليدکنندگان به منظور حفظ بقاي توليد ضروري است.

در حال حاضر به گفته توليدکنندگان با وجود افزايش قيمت هايي که از سوي مصرف کننده مورد اعتراض قرار مي گيرد، صنعت تخم مرغ کشور از مرحله زيان دهي خارج شده و بدون دريافت سود و به صورت سربه سري محصولات خود را به فروش مي رساند. البته دست اندرکاران صنعت پيش بيني مي کنند با افزايش سرما و گرايش مردم به سمت مصرف تخم مرغ شاهد رشد بيشتر قيمت ها خواهيم بود. اما اين رشد قيمت ها به هيچ وجه زيان ده ماهه توليدکنندگان را جبران نخواهد کرد.